ارزیابی و تحلیل عملکرد شهرجدید رامشار

 

 

ارزیابی و تحلیل عملکرد شهرجدید رامشار

 

انجام  پایان نامه برنامه ریزی  شهری

 

چکیده

 

تقریبا با گذشت دو دهه از آغاز ایجاد شهرهای جدید به عنوان یک تجربه جدید در شهرنشینی کشور، و با توجه به تنگناها و مشکلات موجود در این شهرها، ارزیابی و تحلیل از کارکرد گذشته شهرهای جدید ضرورتی اجتناب ناپذیر است.

 

بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به ارزیابی و تحلیل عملکرد شهرجدید رامشار استان سیتان و بلوچستان می‌پردازد.

روش تحقیق براساس هدف کاربردی و برحسب ماهیت تحقیق توصیفی- تحلیلی زمینه یاب(پیمایشی) می‌باشد. از پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات استفاده گردید.

 

جامعه آماری پژوهش اساتید دانشگاه، کارشناسان و مدیران شهری و شهروندان تشکیل داده اند. حجم نمونه پژوهش 386 نفر بوده است.

 

نتایج نشان داد سطح رضایت از سکونت در شهر جدید رامشار با توجه به دسترسی به خدمات رفاهی متوسط ارزیابی می‌گردد.

 

شهر جدید رامشار با توجه به برنامه­ریزی‌های اولیه خود در جذب جمعیت ضعیف عمل کرده است.

 

 

ع

مسئولین شهر جدید رامشار برای جمعیت پذیری و ایجاد هویت و حس تعلق مکانی، باید عناصر و المان‌های هویت بخش برای شهر تعریف کنند.

ابن عناصر می‌تواند نقش مهمی‌در جمعیت پذیری شهر داشته باشد.

 

ارزیابی میزان کارکرد شهر جدید رامشار در زمینه ارائه خدمات در مسائل مختلف نشان می‌دهد که کارکرد شهر جدید در زمینه مسائل آموزشی با میانگین 2.17 ، اداری و انتظامی‌با میانگین 3.33 و فرهنگی با میانگین 3.20 بیشتر از دیگر مسائل بوده است.

 

 

 

 

 

 

 

واژگان کلیدی: کارکرد، شهرهای جدید، جمعیت پذیری، دسترسی به خدمات، رامشار

 

 

 

مقدمه و طرح مساله

 

پرداختن به مقوله شهرهای جدید در سال‌های اخیر به دلیل روند نزولی و همراه با رکود آنها به موضوعی اجتناب ناپذیر در مباحث و ادبیات مطالعات شهری بدل گشته است.

شهرهای جدید در کشورهای مختلف بر حسب ضرورت‌ها و کارکردهای آنها احداث می‌شوند و این سیاست می‌تواند از کشور به کشور دیگر و یا حتی از منطقه ای در یک کشور به منطقه دیگر در همان کشور تفاوت داشته و ضرورت یا عدم ضرورت آن متناسب با شرایط اقتصادی و اجتماعی به خصوص وِیژگی‌های فرهنگی مردم مشخص شود(حسین زاده دلیر و همکاران، 1390: 1).

 

شهرهای جدید پس از جنگ جهانی دوم، الگویی برای کمک به حل مشکلات اجتماعی، اقتصادی و محیطی شهرهای بزرگ بودند.

 

این الگو توزیع جمعیت و اشتغال را در کل فضای سرزمینی ارائه داد؛ بدین ترتیب ایده شهر جدید با ابزار توسعه ناحیه ای به سرعت در سراسر جهان گسترش یافت(بزی و افراسیابی راد، 1388: 111 به نقل از زیاری، 1378).

 

شهرهای جدید ایران در دوران پیش از انقلاب غالبا به منظور تامین تسهیلات مسکن و سرپناه برای کارگران صنعت نفت ایجاد شده و همچنین پس از انقلاب با هدف تمرکززدایی از شهرهای بزرگ، جذب مازاد جمعیتی و تامین مسکن کارکنان کم درآمد شکل گرفته است(زیاری، 1387: 2).

 

بنابراین سریز جمعیت مادرشهرها به شهرهای جدید و اسکان در آن‌ها از اساسی ترین و ابتدایی ترین وجه حیات این شهرها به شمار می‌رود.

 

هدفی که در سرلوحه اهداف راهبردی ایجاد شهرهای جدید در راستای توسعه فضایی جمعیت و فعالیت در سطوح ملی، منطقه ای و محلی قرار داشته است(دلیر و همکاران، 1391: 4).

 

اما بررسی‌ها نشان می‌دهد طرح‌های جامع شهرهای جدید در کشورمان که جز شهرهای از قبل برنامه‌ریزی شده هستند، در اکثر موارد به اهداف خود نرسیده اند(معین فر و همکاران، 1396: 2). از نظر کارکرد هم شهرهای جدید با شهرهای واقعی فاصله بسیار دارند(زیاری، 1381).

 

یکی از علل مهم عدم موفقیت شهرهای جدید در ایران، الگوبرداری صرف از نمونه‌های خارجی و بومی‌نبودن ایده ایجاد این شهرها بوده است؛ تا آنجا که تمام ماکت‌ها و مدل‌های ارایه شده از سوی گروه‌های مشاور برای احداث شهرهای جدید، نمونه برداری از الگوهای غربی و طرح‌هایی با متد طرح‌های مدرنیستی دهه 1930 است(اکبرپور سراسکانرود و میرزاجانی، 1389: 145).

 

با این وجود انتخاب اهداف صحیح و منطبق بر واقعیات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی نقش مهمی‌ در موفقیت یک شهر جدید دارد و بر عکس انتخاب اهداف غیر منطقی و غیرواقع گرایانه سبب عدم موفقیت یک شهر جدید می­شود.

 

به همین دلیل در تدوین اهداف برای احداث یک شهر جدید باید نهایت دقت صورت گیرد.

 

در شهر جدید رامشار نه تنها جمعیت که پایه بقیه فعالیت‌ها و عملکردهاست به ارقام مورد انتظار نرسیده است بلکه سایر شاخص‌ها هم با وضعیت مطلوب فاصله بسیار دارد.

 

اولا شهر از نظر زمین ساختی و تکتونیک یکی در پهنه لرزه خیزی شدید قرار گرفته و ثانیا بسیاری از مراکز خدماتی در سطح شهر جدید رامشار شکل نگرفته اند.

همچنین شهر جدید رامشار از لحاظ عناصر توسعه پایدار شهری (توزیع عادلانه ثروت و مصرف انرژی، حمل و نقل عمومی، تجهزارت و تاسیسات شهری و…) دچار اختلال و مشکل است(خزائی، 1390: 113). که بسیاری از این موارد ناشی از کارکرد نامطلوب شهر است.

 

انجام GIS

 

 

لذا در شرایط فعلی، با توجه به گذشت تقریبا دو دهه از آغاز حرکت ایجاد شهرهای جدید به عنوان یک تجربه جدید در شهرنشینی کشور، و با توجه به تنگناها و مشکلات موجود در این شهرها و در عین حال، وجود ضرورت‌ها و ظرفیت‌های ایجاد و توسعه آنها، ارزیابی و تحلیل از کارکرد گذشته شهرهای جدید ضرورتی اجتناب ناپذیر است.

 

این ارزیابی و تحلیل می‌تواند ضمن بازشناسی وضع موجود شهرهای جدید و بازنگری مجموعه اقدامات و عملیات در ایجاد و توسعه این شهرها، به راهکاری منجر شود که براساس آنها ارایه حرکت با درس آموزی از تجربیات دهه گذشته، قانونمندتر و هماهنگ تر و در فضایی روشنتر صورت گیرد.

 

بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به ارزیابی و تحلیل عملکرد شهرجدید رامشار استان سیتان و بلوچستان می‌پردازد.

 

 

جمع بندی و نتیجه گیری

 

بررسی نتایج نشان داد از دیدگاه جامعه آماری پژوهش علل اصلی عدم موفقیت شهرهای جدید در ایران ضعف مدیریتی و نبود برنامه ریزی مناسب بوده است.

ساکنان شهر سطح رضایت از سکونت در شهر جدید رامشار را متوسط ارزیابی می‌کنند.

این موضوع با متغییر دسترسی به خدمات و امکانات رابطه دارد به طوری که آنهایی که دارای اتومبیل شخصی برای رفت و آمد هستند از سکونت در شهر جدید رامشار راضی هستند.

 

همچنین بررسی سطح رضایت از سکونت در شهر جدید رامشار با متغییر سن نشان می‌دهد آنهایی که سنشان بیشتر است سطح رضایت بهتری از شهر جدید رامشار دارند.

 

جامعه آماری پژوهش معتقدند که زیرساخت‌های اولیه و مورد نیاز هنوز به طور کامل در شهر جدید رامشار شکل نگرفته است، به همین دلیل شهر جدید رامشار با توجه به برنامه­ریزی‌های اولیه خود در جذب جمعیت ضعیف عمل کرده است.

بررسی نوع وسیله حمل و نقل بین شهری شهروندان نشان می‌دهد بیشترین نفرات جامعه آماری (25.4 درصد) برای رفت و آمد به زابل از اتوبوس استفاده می‌کنند.

 

 

 

 

  انجام پایان نامه

 

برای مشاهده مطالب بیشتر به سایت www.farzdon.ir  مراجعه نماید. 

 

ارزیابی و تحلیل عملکرد شهرجدید رامشار