نقش قوانین و مقررات در تخلفات شهری

 

انجام پایان نامه

 

نقش قوانین و مقررات در تخلفات شهری

 

چکیده

تخلفات شهري از واقعياتي ريشه دار و گسترده است و يافتن راه حلي براي كاهش اين تخلفات قبل از اعمال روش هاي شهري، نيازمند شناخت و تحليل علل و عوامل بروز تخلفات و پيامدهاي مثبت و منفي ناشي از آن براي متخلفان است.

 

بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به بررسی و ارزیابی نقش قوانین و مقررات در تخلفات شهری؛ مطالعه موردی: ناحیه 5  شهرداری  منطقه 7 تهران می پردازد. نوع پژوهش با توجه به ماهیت کاربردی و براساس روش تحلیلی- پیمایشی است. هدف پژوهش عبارت است از:

 

• بررسی مکانیزم های کنترل و کاهش تخلفات شهری با استفاده از قوانین (نظارتی- اجرایی)
• بررسی نقش قوانین و مقرارت شهری در شکل گیری تخلفات شهری دارند
• بررسی نقش کمیسون ماده 100 در شکل گیری تخلفات شهری
• بررسی نقش کمیسون ماده 55در شکل گیری تخلفات شهری
• برررسی نقش کمیسون ماده 5 در شکل گیری تخلفات شهری

 

واژگان کلیدی: قوانین و مقررات، تخلفات شهری، شهرداری ، منطقه 7

 

 

 

انجام مقاله

 

بیان مساله

 

همه ساله با هجوم روستاییان به شهرها، جمعیت شهری سیر صعودی به خود گرفته که این افزایش جمعیت، توسعه ناموزون شهرها و مشکلات عدیده و در عین حال حادی را به همراه خود به ارمغان می آورد که این مشکل بویژه در کشور ما از نمود بیشتری برخوردار است.

 

از جمله این مسائل تعدد ساخت و سازهای غیر اصولی و بی ضابطه و به طور کلی تخلفات ساختمانی است که به اشکال مختلف توسط شهروندان صورت می گیرد.

 

از جمله تخلفات که بطور معمول در اکثر شهرها صورت می گیرد.

می توان به ساخت بدون پروانه، عدم احداث پارکینگ، تجاوز به حریم معابر، ساخت در کاربری غیرمجاز، عدم رعایت حریم قانونی، عدم رعایت آیین نامه زلزله، تغییر کاربری ها، تخلف در تراکم، جانمایی کاربری های ناسازگار در کنار کاربری های حساس و …….. اشاره کرد.

که علی رغم تأکید مراجع ذیصلاح بر ضرورت رعایت ضوابط و مقررات شهرسازی، متأسفانه  این تخلفات  و به خصوص تخلفات ساختمانی در اکثر شهرها روبه افزایش است.

 

 

از طرفی هماهنگي و همكاري مديريت شهري در ادارة امور شهر وظيفة بسيار سنگيني است كه از عهدة يك ارگان يا سازمان برنمي آيد و الزاماً براي مديريت يك شهر بايستي اقدام به تقسيم وظايف كرد.

 

در حال حاضر در موضوع مورد بحث، يعني تخلفات شهری، سه ارگان و نهاد كه عبارتند از شهرداري، شوراي شهر و سازمان نظام مهندسي در حال فعاليت اند.

 

به نظر مي رسد اصلي ترين عامل در كنترل تخلفات شهري كه همان مديريت شهري است، در كنترل آن دچار ضعف است و توانايي اعمال قوانين مربوط به اين بخش را به طور كامل و صحيح ندارد.

بررسی موارد فوق نشان می¬دهد خود قوانین و مقررات نقش زیادی در شکل گیری تخلفات شهری دارند.

 

قوانین و مقررات موجود در کمیسیون ماده 100، کمیسیون ماده 5 و کمیسیون ماده 55 در شکل گیری تخلفات شهری نقش دارند.

تخلفات ذکر شده فوق بیشتر در حیطه سه کمیسیون فوق می گنجد.

 

کمیسیون ماده 100 بزرگترین مرجع رسیدگی به تخلفات ساختمانی می باشد. این کمیسیون از سه عضو اصلی و 11 تبصره و 7 کمیسیون تشکیل گردیده است.

 

ماده 100 قانون شهرداری مالكیت اراضی و املاك واقع در محدوده شهر یا حریم آن را ملزم به اخذ پروانه قبل از هر اقدام عمرانی یا تفكیك اراضی و شروع به ساختمان از شهرداری كرده است .

ضمانت اجرای عدم چنین امری جلوگیری از عملیات ساختمانی توسط شهرداری و ارجاع امر به كمسیون ماده 100 می باشد.

 

 

اما امروزه در عمل، این کمیسیون با اخذ جریمه از مالک از تخریب ملک صرفه نظر می کند.

 

این امر سبب شده است تا مالکان با اطمینان و آگاهی کامل از پرداخت جریمه به تخلف در ملک می پردازند. کمیسیون ماده 5 وظیفه بررسی و تصویب طرح های تفصیلی شهری را بر عهده دارد.

 

همچنین اعمال تغییرات احتمالی در طرح ها نیز جزء وظایف کمیسیون ماده 5 محسوب می شود. در این کمیسیون تخلفاتی در زمینه تغییرات نقشه‌های تفصیلی  و تصویب آن، تغییر کاربری‌ها و ارائه تراکم‌های غیر منطقی و … صورت می¬گیرد.

 

این کمیسیون در موارد متعددی، تغییرات و انحرافات زیادی در طرح‌های جامع و تفصیلی شهرها به وجود آورده است.

به این ترتیب با مصوبات خود، به آن دسته از اقداماتی که افراد و نهادهای مختلفی از جمله شهرداری انجام می‌دهد و فضاهای شهری را از قاعده‌مندی خارج می‌کند و به ناپایداری می‌کشاند و کیفیت زندگی شهروندان را کاهش می‌دهد، وجهه‌ای قانونی می‌بخشند.

 

 

از طرفی دیگر کمیسیون ماده 55 مرجع رسیدگی به کاربری¬های ناسازگار در شهرهاست.

 

در واقع وظیفه این کمیسیون، جلوگیری از تاسیس اماکنی است که به نحوی موجب بروز مزاحمت برای ساکنان یا مخالف اصول بهداشت در شهرهاست.

 

کمیسیون ماده 55 علاوه بر جلوگیری از تاسیس اینگونه مراکز، نسبت به تخریب اماکنی که مخالف بهداشت است اقدام می¬کند و اگر لازم شود می-تواند آنها را به خارج از شهر انتقال دهد.

 

اما امروزه می¬بینیم بسیاری از کاربری های ناسازگار در کنار کاربری های حساس شهری قرار دارند.

تخلفات زیادی در این کمیسیون صورت می¬گیرد.

 

بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به بررسی و ارزیابی نقش قوانین و مقررات در تخلفات شهری در ناحیه 5 شهردای منطقه 7 در بازه زمانی 1395 تا 1396 می پردازد

 

 

 

 

نتیجه گیری

یکی از مهم ترین و زیربنائی ترین مبانی برای داشتن شهری سالم و بدون تخلف آشنایی با تخلفات شهری است.

 

تخلفات شهری مجموعه مواردی هستند که علاوه بر نقض حقوق شهروندی سلامت روان و زیبایی شهر را دچار اخلال کرده و موجب آسیب رسانی به شهر و تهدید سلامت اجتماعی آن می گردد و معضلات و مشکلات عدیده ای را پدید می آورد.

 

وظیفه مدیریت شهری شناخت و معرفی تخلفات شهری و آرامش شهروندان در این زمینه است.

 

هنگامی که شهروندان یک شهر خود را در برابر فضای شهرشان مسئول بدانند و آسیب هایی که سلامت این فضا را تهدید می کند بشناسند و در رفع آن ها بکوشند می¬توان از شهری بدون تخلف سخن گفت.

 

پیش شرط اولیه برای رعایت قوانین و مقررات و رفع تخلفات شهری آشنایی با تخلفات و قوانین مرتبط با آن می¬باشد.

 

بسیاری از قوانین شهر نه تنها مشکلات شهری را حل نخواهند کرد بلکه خودشان زمینه ساز تخلفات شهری خواهند شد.

 

به عنوان مثال می توان به کمیسیون ماده صد، ماده 55 و کمیسون ماده 5 شهرداری اشاره کرد.

 

بسیاری از کسانی که در زمینه ساخت و ساز شهری مشغول هستند معمولا به ایین نامه کمیسیون ماده 100 آشنا هستند و به راحتی تخلف می کنند و با اندکی جریمه، کار خود را  ادامه می هند.

 

و حتی تغیر کاربری ها، و فروش تراکم که در حیطه کمیسیون ماده 5 شهرداری است تخلفات زیادی صورت می¬گیرد.

 

از طرف دیگر بسیاری از کاربری های ناسازگار یا در شهر کنار کاربری های حساس مسکونی و یا بهداشتی و در مانی قرار دارند.

 

یا بسیاری از کاربری های دود زا در مسیر باد غالب شهرها قرار دارند.

 

این کاربری های طبق وظایف کمیسیون ماده 55 باید به خارج از شهر منتقل شوند اما امروزه شاهد کاستی هایی در این زمینه به خصوص در شهر تهران و به طبع آن منطقه 7  شهرداری تهران هستیم.

 

لذا شهروندان با آگاهی از نقش قوانین و مقرارت شهری و آشنایی با وظایف کمیسیون ها می توانند .

وضعیت شهر را مورد ارزیابی و بررسی قرار دهند و کمی و کاستی های آن را به کمسیون مربوطه ارجاع دهند و خواستار رسیدگی به موضوع شوند.

 

از طرفی وقوع پديدة تخلفات ساختماني نيز گرچه ريشه در مسائل فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و سياسي فراواني دارد، از ديدگاه برنامه ريزي شهري پيامدهايي مشخص دارد.

 

از مهم ترين اين پيامدها تأثير مخرب آنها در سيماي شهر، تراكم هاي مجاز ساختماني و نحوة استفاده از اراضي شهري است.

لذا با توجه به حجم زياد تخلفات ساختماني كه در شهرهاي كشور رخ مي¬دهد و تأثير اساسي اين گونه تخلفات بر كالبد شهر، ضرورت و اهميت برخورد با اين مسئله امري بديهي به نظر مي رسد.

 

همچنین بخش عمده ای از دلایل عدم تحقق پذیری طرح های شهری که برخی آن را سندروم جدید برنامه ریزی نامیده اند.،

نه تنها ناشی از نقص نظریه و رویکرد برنامه ریزی بلکه ناشی از نقص نظام اجرایی و قانونی طرح های توسعه شهری است.

 

 

 

 

 

نارسایی در قوانین و مقررات شهرسازی از جمله قوانین مربوط به مالکیت عمومی و خصوصی، ابهام یا تناقض در قوانین و مقررات، طرح های توسعه شهری با حقوق مالکیت، تخلفات ساختمانی، بورس بازی زمین، مسئله مالکیت ها و رشد سریع جمعیت ، از دلایل عدم تحقق طرح های توسعه شهری در شهرهای ایران، از منظر نقص نظام اجرایی و قانونی این طرح¬ها عنوان شده اند.

 

انجام پروپوزال

 

بنابراین با توجه به اهمیت موضوع بررسی نقش قوانین و مقررات  در تخلفات شهری اجتناب ناپذیر است.

 

برای مشاهده مطالب بیشتر به سایت www.farzdon.ir مراجعه نماید.